แชร์

วันคเณศจตุรถีคืออะไร? ทำไมจึงถวายพวงมาลัยดอกดาวเรือง? | ศรีวังหญิง

อัพเดทล่าสุด: 7 ม.ค. 2025

570 ผู้เข้าชม

วันคเณศจตุรถีคืออะไร?

วันคเณศจตุรถี (Ganesh Chaturthi) เป็นเทศกาลสำคัญของชาวฮินดูที่เฉลิมฉลองการประสูติของพระพิฆเนศ เทพเจ้าที่มีเศียรเป็นช้างและเป็นที่รู้จักในฐานะเทพเจ้าแห่งความรู้ ความเจริญรุ่งเรือง และการขจัดอุปสรรค เทศกาลนี้มักจัดขึ้นเป็นเวลา 10 วัน โดยเริ่มในวันจตุรถีของเดือนภัทรบทตามปฏิทินจันทรคติฮินดู (ซึ่งจะตรงกับช่วงเดือนสิงหาคมหรือกันยายน) เทศกาลนี้เป็นหนึ่งในช่วงเวลาสำคัญที่ผู้คนทั่วอินเดีย โดยเฉพาะในรัฐมหาราษฏระ ตกแต่งและบูชาเทวรูปของพระพิฆเนศเพื่อขอพรสำหรับการเริ่มต้นใหม่และชีวิตที่ปราศจากอุปสรรค

ตำนานของวันคเณศจตุรถี

ตามตำนานทางศาสนาฮินดู พระพิฆเนศเกิดจากการที่พระแม่ปารวตี นำผงขมิ้นที่ใช้สำหรับอาบน้ำมาปั้นเป็นรูปร่างมนุษย์ และให้ชีวิตกับรูปนั้นให้กลายเป็นพระพิฆเนศ ต่อมาเมื่อพระศิวะ (ผู้เป็นสามีของพระแม่ปารวตี) กลับมาบ้าน พระพิฆเนศไม่ยอมให้พระศิวะผ่านประตูเพราะไม่รู้จักพระศิวะ พระศิวะโกรธและตัดหัวของพระพิฆเนศออกไป เมื่อพระแม่ปารวตีเห็นเช่นนั้นก็โศกเศร้า พระศิวะจึงสัญญาว่าจะนำชีวิตกลับคืนมาให้พระพิฆเนศและได้ใช้หัวของช้างแทน ทำให้พระพิฆเนศมีเศียรเป็นช้างตามที่เรารู้จักในปัจจุบัน

สิ่งที่ควรทำในวันคเณศจตุรถี

ประดิษฐานเทวรูปพระพิฆเนศ: จัดหาเทวรูปดินเหนียวของพระพิฆเนศมาไว้ในบ้านหรือที่จัดพิธีในชุมชน การใช้เทวรูปที่ทำจากดินเหนียวจะช่วยส่งเสริมการรักษาสิ่งแวดล้อมในช่วงที่ต้องนำเทวรูปไปลอยในน้ำหลังสิ้นสุดเทศกาล

ทำพิธีบูชาทุกวัน: ถวายดอกไม้ ผลไม้ ขนมหวาน (โดยเฉพาะโมทกะที่เป็นของโปรดของพระพิฆเนศ) และจุดธูปเทียนพร้อมสวดมนต์ทุกวันในช่วงเทศกาล

ร่วมกิจกรรมในชุมชน: ผู้คนสามารถเข้าร่วมพิธีบูชาพระพิฆเนศในชุมชน ซึ่งมักจะมีการจัดวางเทวรูปในสถานที่สาธารณะ และมีการแสดงวัฒนธรรมต่าง ๆ เช่น ดนตรีและการแสดงละคร

ถวายพวงมาลัยดอกไม้: การถวายพวงมาลัยดอกไม้เป็นสัญลักษณ์ของความเคารพและศรัทธา ดอกดาวเรืองเป็นดอกไม้ที่นิยมใช้ในเทศกาลนี้เพราะเป็นดอกไม้ที่พระพิฆเนศโปรดปราน

สิ่งที่ไม่ควรทำในวันคเณศจตุรถี

หลีกเลี่ยงการใช้เทวรูปที่ทำจากวัสดุที่ไม่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม: ห้ามใช้เทวรูปที่ทำจากพลาสเตอร์ หรือวัสดุสังเคราะห์ที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมเมื่อถูกลอยในน้ำ

อย่ารบกวนความสงบสุข: ระวังไม่ให้เสียงดังเกินไปในเวลากลางคืน และรักษาความสงบเรียบร้อยในระหว่างการเดินขบวนหรือการเฉลิมฉลอง

ไม่ควรใช้ทรัพยากรอย่างฟุ่มเฟือย: ระวังไม่ให้มีการสิ้นเปลืองอาหารหรือดอกไม้ ควรจัดการสิ่งของต่าง ๆ อย่างมีสติ

หลีกเลี่ยงการบริโภคเนื้อสัตว์และแอลกอฮอล์: ในช่วงเทศกาล หลายครอบครัวจะงดเนื้อสัตว์และแอลกอฮอล์เพื่อแสดงความศรัทธา

วิธีการเฉลิมฉลองวันคเณศจตุรถี

การเตรียมสถานที่: ทำความสะอาดบ้านหรือพื้นที่ที่จะใช้วางเทวรูปพระพิฆเนศ ตกแต่งด้วยดอกไม้ไฟ แสงไฟ และงานศิลปะ เช่น ลายรังโกลี

การทำพิธีบูชาและการถวายพวงมาลัย: ในแต่ละวันจุดเทียนและถวายพวงมาลัยดอกไม้ เช่น ดอกดาวเรือง และทำพิธีบูชาพระพิฆเนศด้วยศรัทธา สวดมนต์เพื่อขอพรให้ชีวิตประสบความสำเร็จและปราศจากอุปสรรค

การเข้าร่วมกิจกรรมชุมชน: ร่วมชมการแสดงทางวัฒนธรรม เช่น ดนตรี การเต้นรำ และการแสดงที่จัดขึ้นในช่วงเทศกาล

พิธีลอยเทวรูป (วิสัรชน): ในวันสุดท้ายของเทศกาล นำเทวรูปไปลอยในแม่น้ำหรือทะเลเพื่ออำลาพระพิฆเนศ พร้อมกับขอพรให้ปีหน้าท่านเสด็จมาอีกครั้ง

ความสำคัญของพวงมาลัยดอกดาวเรืองในเทศกาลวันคเณศจตุรถี

พวงมาลัยดอกดาวเรืองมีบทบาทสำคัญในวัฒนธรรมอินเดียและเป็นส่วนหนึ่งของการเฉลิมฉลองในเทศกาลต่าง ๆ โดยเฉพาะในเทศกาล วันคเณศจตุรถี ดอกดาวเรืองที่มีสีเหลืองและสีส้มสดใสเป็นสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์ ความเจริญรุ่งเรือง และชัยชนะของความดีเหนือความชั่ว ซึ่งสอดคล้องกับจิตวิญญาณของวันคเณศจตุรถีอย่างสมบูรณ์ ดอกดาวเรืองยังถือเป็นหนึ่งในดอกไม้ที่พระพิฆเนศโปรดปราน ทำให้พวงมาลัยดอกดาวเรืองเป็นการถวายที่สำคัญในระหว่างเทศกาลนี้

ทำไมถึงใช้ดอกดาวเรืองในวันคเณศจตุรถี?

สัญลักษณ์ของดอกไม้: ดอกดาวเรืองเป็นตัวแทนของพลังงานจากดวงอาทิตย์ ทำให้เกิดความรู้สึกอบอุ่นและศรัทธา สีสันสดใสของดอกไม้สอดคล้องกับบรรยากาศแห่งความสุขในวันคเณศจตุรถี ซึ่งเฉลิมฉลองการเริ่มต้นใหม่และการขจัดอุปสรรค

ความทนทานและกลิ่นหอม: ดอกดาวเรืองมีความทนทาน ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับเทศกาลที่ยาวนานถึง 10 วัน ความสดและกลิ่นหอมอ่อน ๆ ของดอกดาวเรืองทำให้มันเป็นดอกไม้ที่เหมาะสำหรับการถวายพระพิฆเนศในแต่ละวัน

ความบริสุทธิ์ทางจิตวิญญาณ: ในพิธีกรรมของศาสนาฮินดู ดอกดาวเรืองถือว่าช่วยชำระล้างและทำให้สภาพแวดล้อมบริสุทธิ์ การทำพวงมาลัยดอกดาวเรืองเป็นสัญลักษณ์ของการขจัดพลังงานด้านลบ ซึ่งสอดคล้องกับบทบาทของพระพิฆเนศที่ช่วยขจัดอุปสรรคในชีวิต

การเข้าถึงได้ง่าย: ดอกดาวเรืองสามารถหาได้ง่ายและมีราคาที่เหมาะสม ทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมในการทำพวงมาลัยสำหรับเทศกาลวันคเณศจตุรถีและพิธีกรรมทางศาสนาอื่น ๆ

พวงมาลัยดอกดาวเรืองในพิธีบูชาในช่วงเทศกาลวันคเณศจตุรถี

ผู้ศรัทธามักจะใช้พวงมาลัยดอกดาวเรืองเพื่อถวายและตกแต่งเทวรูปของพระพิฆเนศ การถวายพวงมาลัยดอกดาวเรืองเป็นการแสดงความรักและความเคารพอย่างสูงสุด และเป็นการแสดงความศรัทธาต่อพระพิฆเนศ เมื่อพวงมาลัยถูกนำไปคล้องที่เทวรูป ถือว่าเป็นการถวายตัวตนของผู้บูชาเอง ซึ่งแสดงถึงความถ่อมตนและความเคารพต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์

ไม่เพียงแต่เทวรูปเท่านั้นที่ได้รับการประดับด้วยพวงมาลัยดอกดาวเรือง ในบ้านและสถานที่ประกอบพิธีในชุมชน พวงมาลัยเหล่านี้ยังถูกใช้ในการตกแต่งสถานที่สำหรับการทำพิธีต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความงดงามและความศักดิ์สิทธิ์ให้กับเทศกาล

วิธีทำพวงมาลัยดอกดาวเรืองสำหรับวันคเณศจตุรถี

การทำพวงมาลัยดอกดาวเรืองเป็นทั้งการกระทำที่เต็มไปด้วยความศรัทธาและเป็นศิลปะดั้งเดิมที่มีมาอย่างยาวนาน ศรีวังหญิงขอนำวิธีทำพวงมาลัยดอกดาวเรืองที่สวยงามแบบง่ายๆ ซึ่งเหมาะสำหรับการถวายพระพิฆเนศในเทศกาลนี้

อุปกรณ์ที่ต้องใช้: ดอกดาวเรืองสด เข็ม และด้าย

การเตรียมดอกไม้: เริ่มต้นด้วยการเด็ดก้านดอกดาวเรืองออก ตรวจสอบให้ดอกไม้สดและสะอาด เพื่อให้พวงมาลัยมีความทนทานและอยู่ได้นาน

การร้อยดอกไม้: ใช้เข็มและด้ายที่หนาเพื่อร้อยดอกไม้แต่ละดอกเข้าด้วยกัน ร้อยดอกไม้ให้ชิดกันเพื่อให้พวงมาลัยดูเต็มและสวยงาม คุณสามารถสลับสีหรือเพิ่มดอกไม้อื่น ๆ เช่น ดอกมะลิเพื่อเพิ่มความหลากหลาย

การถวายพวงมาลัย: เมื่อทำพวงมาลัยเสร็จแล้ว สามารถนำไปคล้องที่เทวรูปของพระพิฆเนศ หรือใช้เป็นเครื่องประดับในบ้านหรือสถานที่ประกอบพิธี เมื่อถวายพวงมาลัยควรสวดมนต์และกล่าวคำอธิษฐานเพื่อขอพรจากพระพิฆเนศในเรื่องความสำเร็จและความเจริญรุ่งเรือง

พวงมาลัยดอกดาวเรืองไม่ได้เป็นเพียงแค่ของประดับ แต่ยังมีความหมายทางจิตวิญญาณอย่างลึกซึ้งในการบูชาศาสนาฮินดู โดยเฉพาะในเทศกาลวันคเณศจตุรถี พวงมาลัยเหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ของความบริสุทธิ์ ความศรัทธา และการขจัดอุปสรรค ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดของเทศกาลที่เกี่ยวกับการเริ่มต้นใหม่ การถวายพวงมาลัยดอกดาวเรืองแด่พระพิฆเนศไม่เพียงแค่เป็นการแสดงความเคารพ แต่ยังเป็นการเชิญชวนพลังบวกและความเจริญรุ่งเรืองเข้าสู่ชีวิต

การร้อยมาลัยเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมไทยที่เชื่อมโยงศิลปะ ประเพณี และการแสดงออกของตนเอง ไม่ว่าคุณจะร้อยมาลัยเพื่อบูชาในศาสนาหรือเพียงแค่สำรวจงานอดิเรกใหม่ๆ การได้สร้างสิ่งที่สวยงามด้วยมือของคุณเองนั้นเป็นประสบการณ์ที่น่าประทับใจอย่างยิ่ง

สำหรับผู้ที่ต้องการเรียนรู้การร้อยมาลัยแบบชาววังอย่างมืออาชีพ ศรีวังหญิงมีหลักสูตรการร้อยมาลัยที่ครอบคลุมทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ โดยมีอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญคอยให้คำแนะนำอย่างใกล้ชิด สนใจสมัครเรียนได้ที่ [ติดต่อสอบถาม]

ศรีวังหญิง คือโรงเรียนสอนร้อยมาลัยหลักสูตรชาววัง สอนโดย อาจารย์ที่สำเร็จการศึกษาจาก โรงเรียนช่างฝีมือในวัง ( หญิง ) เป็นหลักสูตรระยะสั้นสามารถเรียนจบได้ภายใน 1 วัน โดยจะเน้นการลงมือปฏิบัติและส่งต่อวัฒนธรรมดั้งเดิม ทั้งนี้เรายังมีหลักสูตรสอน ทำอาหารไทย เครื่องว่างสูตรโบราณ และแกะสลักผักและผลไม้ที่เป็นงานฝีมือแบบดั้งเดิมของธรรมเนียมไทย คลิกเพื่อดูหลักสูตรทั้งหมด

ติดต่อสอบถามคอร์สเรียน
Line: @Sriwangying
Tel. : 093 509 9888